W minioną środę 21 października 2020 r. delegacja TG „Sokół” w Lesznie złożyła kwiaty pod tablicą oraz na grobach zamordowanych w ramach Operacji Tannenberg członków przedwojennego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Lesznie. W tym roku uroczystości miały ograniczony charakter ze względu na epidemię koronawirusa.
Druhowie TG „Sokół” w Lesznie przed tablicą upamiętniającą rozstrzelanych. Od prawej stoją: Danuta i Zygmunt Sołtysik, Halina Cichocka-Nowak
Co roku członkowie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Lesznie zbierają się na placu Kościuszki w Lesznie, gdzie 21 października 1939 r. miała miejsce masowa egzekucja wybitnych przedstawicieli Miasta Leszna. W tym roku delegacje utworzyli druhowie Halina Cichocka-Nowak, Zygmunt i Danuta Sołtysik, którzy najpierw złożyli kwiaty pod tablicą na placu Kościuszki, a następnie udali się ze sztandarem na groby zamordowanych znajdujące się przy al. 21 października w Lesznie.
Wśród 20 rozstrzelanych tego dnia znalazło się aż 10 członków przedwojennego TG „Sokół”. Byli to:
Bronisław Kotlarski, prezes Okręgu Leszczyńskiego TG „Sokół”
dr Mieczysław Jerzy Opatrny, aktywny członek TG „Sokół” w Lesznie
Marcin Günter, działacz „Sokoła” jeszcze na emigracji w Bochum w Niemczech oraz TG „Sokół” w Lesznie
Stanisław Szal, sekretarz i kronikarz TG „Sokół” w Lesznie,
Władysław Nowak, członek TG „Sokół” w Lesznie
Stefan Samolewski, skarbnik TG „Sokół” w Lesznie
prof. Bolesław Karpiński, który niejednokrotnie wygłaszał prelekcje na spotkaniach „TG „Sokół” w Lesznie
Marcin Adamski, członek TG „Sokół” w Lesznie*
Bruno Antoni Bartoszkiewicz, aktywny działacz TG „Sokół” w Lesznie**
Maksymilian Trendowicz, członek TG „Sokół” w Lesznie***
Po egzekucji, funkcjonariusz SD Erich Stielau dobija strzałem w głowę Bronisława Kotlarskiego. Leszno, 21.10.1939 r.
Aresztowania przygotowane zostały na podstawie stworzonych kilka lat przed wojną list proskrypcyjnych, które trafiały do Berlina, a następnie przyjechały we wrześniu 1939 roku na okupowane tereny Polski. W Lesznie i okolicy, które było obszarem przygranicznym między Polską a Niemcami, działał wywiad niemiecki, który zdobył wiele cennych informacji na temat polskich działaczy politycznych, społecznych i inteligencji. Dzięki tym informacjom zatrzymania objęły najważniejszych działaczy Stronnictwa Narodowego, Polskiego Związku Zachodniego, Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, powstańców wielkopolskich, braci kurkowych, harcerzy i urzędników.
Egzekucja, w której przymusowo musieli uczestniczyć polscy mieszkańcy Leszna, rozpoczęła się 21 października 1939 r. po godzinie 10.00 i trwała około pół godziny. Życie tego dnia straciło 20 wybitnych przedstawicieli elit leszczyńskich, w tym 10 leszczyńskich sokołów.
Damian Małecki
*Relacja rodziny Sipińskich
**http://web.archive.org/web/20070915214644/http://www.leszno.interbit.pl:80/teksty/biogramy.htm
*** Książka „Historia Leszna” pod red. Jerzego Topolskiego.
Pozostałe biogramy zidentyfikowane w publikacjach Jerzego Zielonki.